Tijdens een plenaire zitting op 14 oktober 1992 keurde de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties Resolutie 47/3 goed waarin 3 december voortaan tot Wereld Gehandicaptendag werd uitgeroepen. Door een speciale internationale dag te creëren, bevorderen de Verenigde Naties internationaal bewustzijn en actie op dit gebied. Deze dag is bedoeld als aanmoediging om de discussie over mensenrechten en gelijke kansen voor mensen met een beperking op de agenda te houden.
Terugblikkend op de afgelopen 26 jaar kan worden geconcludeerd dat dit aardig gelukt is. Zo zijn in VN-verband allerlei regels en verklaringen tot stand gekomen om de rechten en het welzijn van personen met een handicap verder te ontwikkelen. Dit varieert van de “Standaardregels ter bevordering van gelijke kansen voor gehandicapten”, tot het VN-verdrag handicap, het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.
Een verschuiving in het denken over mensen met een beperking
Het VN-verdrag handicap laat een verschuiving zien in het denken over mensen met een beperking. Zij worden eindelijk beschouwd als volwaardige burgers met dezelfde rechten als ieder ander en niet langer als mensen voor en over wie beslissingen worden genomen. In het verdrag staat wat verdragspartijen moeten doen om de positie van mensen met een beperking te verbeteren. Het draait om alle mogelijke onderwerpen die voor hen belangrijk zijn, zoals werk, onderwijs, vervoer, cultuur, sport en andere vrijetijdsbesteding. Het gaat daarbij om mensen met langdurige lichamelijke, mentale, verstandelijke of zintuiglijke beperkingen.
Het VN-verdrag handicap is aangenomen in 2016 en Nederland heeft dit verdrag nog datzelfde jaar geratificeerd. Op 12 juli 2018 heeft Nederland zijn eerste rapport over de uitvoering van het VN-verdrag handicap aangeleverd aan het toezichthoudend comité van de VN in Genève. In dit rapport staan de maatregelen die Nederland heeft genomen om de verplichtingen uit het verdrag na te komen en de vooruitgang die is geboekt sinds de inwerkingtreding van het verdrag. Het College voor de Rechten van de Mens dient aan het eind van het jaar als onafhankelijke toezichthouder op de uitvoering van het Verdrag een separaat rapport in bij het Comité.
De stand van zaken van de implementatie van het VN-verdrag handicap
Dat er nog voldoende werk aan de winkel is, laat het programma Onbeperkt meedoen zien. Dit programma is bedoeld om het VN-verdrag handicap verder uit te voeren. Het is een samenwerking tussen gemeenten, Rijk, ondernemers, werkgevers en mensen met een beperking. Het programma bestaat uit enkele kernthema’s, zoals bouwen en wonen, werk, onderwijs, vervoer, zorg en ondersteuning, participatie en toegankelijkheid, en het Rijk als organisatie.
Ons tijdschrift Handicap & Recht geeft een goed beeld van de stand van zaken van de implementatie van het VN-verdrag handicap door nauwgezet de ontwikkelingen in internationale verdragen, Europese regelgeving en nationale wetgeving en rechtspraak te volgen. Het levert daarmee een bescheiden bijdrage aan het verbeteren van de positie van personen met een handicap. En daar zijn wij heel trots op!
