prof. dr. G.J. (Gijsbert) Vonk is Hoogleraar socialezekerheidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij wordt geïnterviewd door uitgeefdirecteur Wirt Soetenhorst over het recente SER akkoord.
Jij en Saskia Klosse (kroonlid SER) zijn bij uitstek goed geïnformeerde auteurs van ons boek Hoofdzaken socialezekerheidsrecht. Ik stel jou graag een paar vragen over het recente SER akkoord van vorige week.
Allereerst leek men als ik het goed begreep best verrast over de inhoud en de reikwijdte van het akkoord. Wat zijn volgens jou de belangrijkste punten die werkgevers resp. vanuit perspectief van de werknemers hebben binnen gehaald?
geen carrousel van opeenvolgende tijdelijke dienstverbanden door onderbrekingen van de ketenregeling, uitzendkrachten krijgen na drie jaar een vast contract, een minimumtarief voor ZZP-ers of anders strenge controle belastingdienst, minimumloon omhoog, een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, versoepeling middelentoets in de bijstand en werktijdverkorting voor 20% van de loonsom bij tijdelijke terugval omzet
Die laatste is overigens geheel nieuw. Zo krijgt de werkgever compensatie nu er minder flexibele schil om af te werpen in slechte tijden. Heeft de Coronacrisis via de NOW ons toch iets nader bij gebracht? Wel oppassen voor staatssteun. Dus goed uitleggen aan de Europese Commissie.
In aanvulling daarop (we zijn immers al in de hogere EK sferen) zijn er duidelijke winnaars en verliezers aan te wijzen in de zin van bepaalde doelgroepen waar het akkoord betrekking op heeft?
Ik had niet verwacht van de werkgevers dat zij akkoord zouden gaan. Hun liefde voor flex gaat diep en er is bij velen een echte overtuiging dat het goed is voor de economie. Dat laatste wordt overigens door de OECD in twijfel getrokken. Wat hiervan ook zij, dat de werkgevers bereid zijn geweest om om van hun stokpaard af te stappen getuigt van klasse. De wonderen zijn de wereld nog niet uit. Ik vind het een heel mooi akkoord met het oog op de vraag van Borstlap: in wat voor land willen wij werken?
Vraagje tussendoor: Mariet Hamer heeft zich vanzelfsprekend vanaf het moment dat ze informateur werd uit de overleggen teruggetrokken. Heeft dat een positief effect gehad?
Dit akkoord vraagt ook om een inspanning van de wetgever: herziening arbeidsrecht, verhoging minimumloon, werktijdverkortingsregeling, etc. Misschien hebben de sociale partners gedacht: met Hamer als formateur krijgen we dat wetgevingsprogramma er makkelijker door.
Het SER-akkoord zet stevig het mes in alle vormen van flex, maar wordt daardoor het vaste contract aantrekkelijker?
Misschien niet in absolute zin, maar wel ten opzichte van flex. Het wordt dus relatief aantrekkelijker.
Op je antwoord volgend: Ton Wilthagen uitte in Nieuwsuur zijn zorgen dat een groep mensen die voorheen permanent in flex zat, zometeen misschien helemaal niet meer aan de bak komt. Deel jij die zorg?
Het is goed dat Wilthagen hier aandacht voor vraagt. De onderkant van de arbeidsmarkt is een kwetsbaar gegeven. Maar we kunnen het proces van “Verelendung” van precaire arbeidskrachten niet onbelemmerd verder laten gaan.. Dus moeten we vertrouwen in het fatsoen van de polder.
Ten slotte even door de blik van de juridische uitgever: eerst de WWZ in 2015, daarna de WAB in 2020. Wat gaat er met die wetgeving gebeuren in verband met de implementatie van het SER akkoord en wat wordt het tijdspad?
Die wetten moeten worden aangepast in de volgende kabinetsperiode. De formatie is spannend. Er is veel gelegen aan de totstandkoming van een centrum linkse coalitie die het wetgevingsprogramma steunt. Over rechts weet ik het nog niet.
Zonder hoop geen leven!
Meer weten over Socialezekerheidsrecht? Van de hand van G.J. Vonk en
S. Klosse verscheen vorig jaar de 5e druk van ‘Hoofdzaken socialezekerheidsrecht’. Meer informatie: https://www.boomdenhaag.nl/webshop/hoofdzaken-socialezekerheidsrecht-4
Luister ook eens naar de podcastaflevering ‘Het recente SER-advies over de arbeidsmarkt’ van podcast BijKennis van BarentsKrans. https://open.spotify.com/episode/3GFgWRJFrxUaG5rFip2oiS?si=OeseF9mFSACOcug3_zUrZw&dl_branch=1&nd=1
In deze ‘special’ is Ruben Houweling (hoogleraar Arbeidsrecht, Erasmus School of Law) te gast bij Max Keulaerds. Zij bespreken de arbeidsmarktparagraaf uit het recent bereikte akkoord tussen sociale partners (het SER-advies “Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving”). Is het een historisch advies? In hoeverre wijkt het SER-advies af van het rapport van de Commissie-Borstlap? Welke veranderingen brengt dit SER-advies voor werkgevers en werknemers? Wordt flex minder flex en vast minder vast?
